De week van de teek: voorkom tekenbeten en blijf controleren!

Jaarlijks krijgen ruim 1 miljoen mensen een tekenbeet en omdat wij (karpervissers) ons veel in de natuur begeven, lopen we extra veel risico! Een teek kan namelijk verschillende ziektes overbrengen, waaronder de welbekende ‘ziekte van Lyme’. In dit artikel leggen we uit hoe je een tekenbeet kan voorkomen, maar ook wat je moet doen als je toch gebeten bent.

Inhoud

In deze update worden de volgende onderwerpen besproken:

1. Hoe ziet een teek eruit?
2. Waar komen teken voor?
3. Wat doet een teek?
4. Wat zijn de risico’s van een tekenbeet?
5. Wat moet je doen bij een tekenbeet?
6. Hoe voorkom je een tekenbeet?

#1: Hoe ziet een teek eruit?

Deze rakkers lijken op kleine, platte spinnetjes. Ze zijn niet groot, slechts één tot drie millimeter, en daardoor zal je ze niet snel opmerken. Teken kunnen naast zoogdieren, vogels en reptielen ook mensen bijten om zich te voeden met het bloed. Door het opzuigen van jouw bloed zwellen teken na een paar dagen op tot een bruin of grijs bolletje wat kan uitgroeien tot wel één centimeter. De belangrijkste overbrenger van de ziekte van Lyme is de onvolwassen teek (nimf) en deze is vanwege zijn grootte vaak moeilijk te zien!

#2: Waar komen teken voor?

Teken houden zich vooral op in hoog gras en struikgewas. Tevens kun je deze bloedzuigende beestjes verwachten in bossen. Onderzoeken van het RIVM en de Wageningen Universiteit laten zien dat teken in heel Nederland voorkomen. Zowel in bossen, duinen, heidegebieden, beschutte weilanden, maar ook in parken en tuinen. De hongerige teken klimmen langs de stengels van grassen, planten en struiken omhoog totdat ze op een hoogte zitten waarbij ze eenvoudig op een passerende gastheer kunnen overstappen.

Uit onderzoek is gebleken dat ongeveer een derde van de tekenbeten wordt opgelopen in de eigen tuin, maar uiteraard lopen wij karpervissers een veel hoger risico dan de gemiddelde Nederlander! De teken worden actief bij temperaturen vanaf 5 tot 10 graden. Tekenbeten komen dan ook voor vanaf maart t/m oktober met als hoogtepunt de maanden die nu voor de ons liggen: juni, juli en augustus!

#3: Wat doet een teek?

Teken zetten zich vast aan de huid van mensen of dieren en voeden zich dus met bloed. De beet is meestal pijnloos, hierdoor kunnen ze uren of zelfs dagen op de huid zitten voordat ze opgemerkt worden. In het overgrote geval zijn tekenbeten onschuldig. Toch is het belangrijk een teek zo snel mogelijk te verwijderen omdat ze drager kunnen zijn van de Borrelia bacterie. Die bacterie veroorzaakt de ziekte van Lyme. In de Benelux is gemiddeld twintig procent van de teken besmet met de Borrelia bacterie, vooral de onvolwassen (nimf).

#4: Wat zijn de risico’s van een tekenbeet?

De ziekte van Lyme is een infectieziekte die door de Borrelia bacterie wordt veroorzaakt en door een tekenbeet in het lichaam terecht kan komen. Na ongeveer drie dagen tot twee maanden (na de beet) kan er een rode ring of blauwachtige vlek op de huid ontstaan die steeds groter wordt. In een later stadium kunnen er ook klachten ontstaan als gewrichtspijn, huidklachten, zenuwklachten of hartklachten. Voor alle verschijnselen neem je een kijkje op de website van tekenradar, hier kun je tevens zien waar de tekenbeten gemeld zijn in Nederland.

Volgens het RIVM krijgen krijgen 2 op de 100 mensen de ziekte van Lyme, houd daarom goed de verschijnselen in de gaten! Let op: met antibiotica is de ziekte van Lyme meestal goed te behandelen. Hoe eerder je erbij bent, hoe efficiënter de ziekte behandeld kan worden!

#5: Wat moet je doen bij een tekenbeet?

Het is belangrijk om de teek zo snel mogelijk te verwijderen. Neem een pincet waarmee je de teek goed bij de kop kunt vastpakken. Probeer de teek zo dicht mogelijk tegen je huid beet te pakken en dus niet op het ‘lichaam’ van de teek. Als je een goede grip hebt trek je hem er langzaam uit (zonder te draaien). Vervolgens ontsmet je het wondje met alcohol of jodium. Vergeet ook niet om de tekenbeet te melden bij tekenradar.nl.

Het is belangrijk om de huid rondom de tekenbeet in de gaten te houden. Let op het ontstaan van een rode ring of vlek op de huid en wees alert griepverschijnselen zoals hoofdpijn, koorts en pijn in de gewrichten. Als je deze klachten hebt: wees niet koppig en ga direct naar de huisarts!

#6: Hoe voorkom je een tekenbeet?

Karpervissers, probeer (als het enigszins mogelijk is) te vermijden dat je door hoog gras of door struikgewas banjert. Blijf zoveel mogelijk op de paden en bedek je lichaam waar mogelijk. Daarnaast is het wijs om contact met overhangende planten en bomen te vermijden. Andere tips: draag dichte schoenen, lange mouwen en een lange broek waarvan je de pijpen in je sokken steekt (niet echt sexy, maar wel effectief)! Wil je nóg meer bescherming? Smeer je huid dan in met een insectenwerend middel waar DEET in zit.

Team KWO

Voor meer informatie kun je een kijkje nemen op de website van het RIVM en op www.tekenradar.nl